‘न देशमा गान्धीजस्ता नेता छन्, न त नाथुराम गोड्से नै जन्मिन सक्छ !’

– राजु श्रेष्ठ

हत्या हिंसाको राजनीतिबाट मुलुकलाई जोगाउँदै शान्ति स्थापनाका निम्ति शान्तिपूर्ण आन्दोलनको नेतृत्व गरेको नेपाली काँग्रेसका सादगी, समाजसेवी नेता नरोत्तम वैद्यको अभिव्यक्तिलाई लिएर भएको तरंगित अवस्थामा केही लेख्न मन लाग्यो ।

त्यागी सर्वोच्च नेता गणेशमान सिँह र सन्त नेता किसुनजीका अनुयायी, जीवनभर २४ सै घण्टा समाजसेवामा तल्लीन, खुट्टामा सदैव चप्पल मात्रै लगाई सादगी, सरल स्वभाव भएका परिपक्व राजनीतिज्ञ हुन् नरोत्तम दाई । जसलाई सामुन्ने पाउँदा श्रद्धाले पाउ छुन मन लाग्छ । उनैले संसदीय मर्यादा नाघेर  किन यस्तो अभिव्यक्ति दिए होलान् ?

राजनीतिक संवादको तुलनामा २४ सै घण्टा नरोत्तम दाईको मोवाईलमा घण्टी बज्दा रगत चाहियो, हस्पिटल जानुपर्यो, एम्वुलेन्स, शव बाहन पठाईदिनुपर्यो, मृत्यु संस्कारमा सहयोग गरिदिनुपर्यो देखि दाल चामलसम्मको संवाद सुन्ने गरिन्छ ।

यदाकदा लाससँगैको बाग्मती नदीमा बाँदरले बच्चालाई पिठ्युँमा बोकेर खोला तर्न खोज्दा नाक मुख भन्दा माथि पानी पुगेपछि बच्चालाई टेकेर आमा खोला पारी पुगेर बिलौना गरेको देखिन्छ । कतै यस्तै राजनीतिक परिदृष्यले त सादगी नरोत्तम बैद्यबाट अनायस यस्तो अभिव्यक्ति आएको त होईन ?

गान्धीको हत्या किन ? पुस्तकमा नाथुराम गोड्सेको अदालतमा दिएको बयानमा देशलाई विभाजन गरेको प्रति देशभक्ति भावको आवेगमा अहिँसावादी गान्धीजीको हत्या गर्ने निर्णय भएको पढ्न पाईन्छ । गान्धीजी प्रति अगाध स्नेह राख्ने गान्धिवादलाई जीवनमा अनुशरण गरेका सादगी, समाजसेवी अनुकरणीय व्यक्तित्व गान्धीवादी नेता नरोत्तम वैद्यसँग तत्काल मोवाईलमा सम्पर्क गरी जिज्ञासा राखेपछि मन शान्त भयो !

व्यक्ति हत्या र हिँसाको राजनीतिलाई कहिल्यै स्वीकार गर्न नसक्ने भन्दै ‘न त मूलुकमा गान्धी जस्ता नेता छन्, न त नाथुराम गोड्से जन्मन सक्छ’ उहाँले भन्नुभयो ‘देशमा अति भो भन्नका लागि मेरो उदाहरण गलत हुन पुग्यो । मैले आत्मालोचना गरिसके ।’ उनको भनाई पछि मलाई अझ बढी सम्मान बढ्यो नरोत्तम दाईप्रति । क्षमा माग्न पनि हिम्मत चाहिन्छ !

दाईको ‘आक्रोश’ पछिल्लो राजनीतिक अवस्थाको उपज मात्र हो । जुन अभिव्यक्ति विवादित बन्यो त्यसलाई उहाँको प्रष्टिकरण र आत्मालोचनाले समाधान गरिसकेको छ । गलत माथि गलत गर्दै झन उत्ताउलो उन्माद गर्ने हाम्रो राजनीतिमा स्वच्छ मन भएका सादगी, गल्तिलाई सच्याउने आँट भएका ईमान्दार गान्धिवादी नेता नरोत्तम वैद्यको खाँचो छ यो समाज अनि राजनीतिमा ।

(श्रेष्ठ नेपाली काँग्रेस काठमाडौं क्षेत्र नम्बर ४ का सभापति हुन् ।)